H αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς αποτελεί μία σοβαρή ιατρική κατάσταση κατά την οποία ο αμφιβληστροειδής χιτώνας αποκολλάται από την φυσιολογική του θέση.
Πρόκειται για μία άκρως επείγουσα οφθαλμική κατάσταση η οποία χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε εξασθένηση της όρασης ή ακόμα και στην τύφλωση του ασθενούς.
Ενδέχεται να προκύψει σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως όμως κάνει την εμφάνιση της σε μεσήλικες, άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, μύωπες ή ασθενείς με ανάλογο οικογενειακό ιστορικό.
Αμφιβληστροειδής χιτώνας
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι μια λεπτή μεμβράνη νευρικού ιστού η οποία καλύπτει το πίσω μέρος του οφθαλμού.
Ο κυριότερος ρόλος του είναι η υποδοχή εξωτερικών οπτικών ερεθισμάτων, η μετατροπή τους σε “ηλεκτρικό σήμα” το οποίο θα επεξεργαστεί ο εγκέφαλος, μετατρέποντας το πάλι σε εικόνα.
Στα ιδιαίτερα ανατομικά στοιχεία του αμφιβληστροειδή χιτώνα συγκαταλέγεται η ωχρά κηλίδα η οποία είναι υπεύθυνη κυρίως για τις λεπτομέρειες των αντικειμένων στην όραση, καθώς επίσης και για την αντίληψη των χρωμάτων.
Αίτια αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς
Όπως αναφέραμε και παραπάνω κύρια αιτία εμφάνισης της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς είναι η ηλικία (μετά τα 40 και κυρίως μετά τα 60), το οικογενειακό ιστορικό, καθώς και η υψηλή μυωπία.
Επίσης ενδέχεται να προκύψει από κάποιον ξαφνικό τραυματισμό, από μια προηγούμενη εγχείρηση καταρράχτη, καθώς επίσης και από παθήσεις όπως η ραγοειδίτιδα, η αμφιβληστροειδοπάθεια κ.ά.
Είδη αποκόλλησης
Τα βασικά είδη αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς είναι τα εξής:
Ρηγματογενής: Αποτελεί την πλέον συχνή μορφή, κατά την οποία παρουσιάζεται αποκόλληση του υαλοειδούς τζελ των ματιών από τον αμφιβληστροειδή. Προκαλείται λόγω ηλικίας, τραυματισμού ή κάποιας χειρουργικής επέμβασης στα μάτια.
Ελκτική: Εμφανίζεται κυρίως σε ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη. Με τον χρόνο, εφόσον ο διαβήτης δεν είναι ελεγχόμενος, προκαλεί καταστροφή των αιμοφόρων αγγείων, πράγμα το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει τον ουλώδη ιστό να τραβήξει τον αμφιβληστροειδή μακριά από το πίσω μέρος του ματιού.
Εξιδρωτική: Εμφανίζεται όταν παρουσιάζεται συσσώρευση υγρού πίσω από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Εφόσον δεν υπάρχει κάποια διέξοδος για το υγρό που συγκεντρώνεται, είναι πιθανό αυτό να σπρώξει τον χιτώνα μακριά από το σημείο που είναι τοποθετημένος. Συνήθως προκαλείται από την παρουσία φλεγμονής στο μάτι, από εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ή από νεοπλασία.
Συμπτώματα – Aποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Οι ασθενείς θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη βάση σε διάφορα προειδοποιητικά συμπτώματα που κάνουν την εμφάνιση τους κατά την αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.
Ένα συχνό σύμπτωμα είναι παρουσία μίας σκιάς μπροστά από το προσβαλλόμενο μάτι, η οποία ενδέχεται να κάνει την εμφάνιση της από οποιαδήποτε κατεύθυνση (δεξιά προς αριστερά, πάνω προς κάτω, ή και αντίθετα).
Συχνά εμφανίζονται επίσης μαύρα στίγματα σαν “μυγάκια”, τα οποία παρουσιάζουν διάφορες μορφές και χρωματισμούς, πολλές φορές προσομοιάζουν και με έναν ιστό αράχνης, ενώ άλλες φορές παρουσιάζονται στην όραση λάμψεις που έχουν την μορφή αστραπών.
Αξίζει να τονίσουμε πως τα συμπτώματα που αναφέρουμε παραπάνω δεν προκαλούν κάποιο αίσθημα πόνου, ενώ τα “μυγάκια” και οι λάμψεις, καθώς αποτελούν συνήθη συμπτώματα, μπορεί να μην προκύπτουν από την αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.
Αυτό όμως είναι και ο λόγος που με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, χρειάζεται να απευθυνθούμε στον οφθαλμίατρο μας, ο οποίος θα μας υποβάλλει σε σχολαστική οφθαλμολογική εξέταση, και με την χρήση σταγόνων οι οποίες προκαλούν διαστολή της κόρης των ματιών, θα είναι σε θέση να αποκλείσει κάποια πιθανότητα αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς ή της ύπαρξης ρωγμών.
Θεραπεία
Εφόσον κατόπιν της εξέτασης από τον γιατρό, διαπιστωθεί ύπαρξη ρήγματος στον αμφιβληστροειδή, τότε ακολουθείται θεραπεία με την χρήση Laser.
Με το Laser ο οφθαλμίατρος είναι σε θέση να κλείσει γρήγορα το άνοιγμα αποτρέποντας την αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.
Στην περίπτωση όμως που έχει ήδη προκληθεί αποκόλληση, τότε απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την άμεση αποκατάσταση της.
Το χειρουργείο πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία από εξειδικέυμένο χειρουργό οφθαλμίατρο, ενώ οι πιθανότητες διόρθωσης της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς με την πρώτη επέμβαση είναι γύρω στο 90%.
Χρειάζεται να τονίσουμε, πως όσο πιο σοβαρή είναι αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, τόσο πιο περιορισμένες είναι και οι δυνατότητες να επαναφέρουμε την όραση του ασθενή στην υγιή αρχική της κατάσταση.
Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντικό ο ασθενής να απευθυνθεί άμεσα στον οφθαλμίατρο του με την πρώτη παρουσία των συμπτωμάτων αποκόλλησης, ώστε αυτή να αντιμετωπιστεί έγκαιρα , πριν προκαλέσει σοβαρά και μη αναστρέψιμα προβλήματα στην όραση του.